Geconserveerd voor de toekomst
De wanden in het Achterhuis vertellen iets over de onderduik. Anne vrolijkt haar kamer op met plaatjes. Otto houdt met potloodstreepjes op de muur de groei van Anne en Margot bij en op een landkaartje geeft hij de voortgang van de geallieerden aan. Deze wanden zijn geconserveerd voor de toekomst.
Al voor de onderduikperiode begint Anne met het verzamelen van filmsterrenplaatjes en ansichtkaarten. Deze verzameling gaat mee van het Merwedeplein naar het Achterhuis. In haar dagboek schrijft Anne hierover:
‘Ons kamertje was met die strakke muren tot nu toe erg kaal; dank zij vader die m'n hele prentbriefkaarten en filmster verzameling van tevoren al meegenomen had, heb ik met een lijmpot en kwast de hele muur bestreken en van de kamer één plaatje gemaakt. Daardoor ziet het er veel vrolijker uit.’
Anne besteedt veel tijd aan haar verzameling. Ze breidt hem uit met nieuwe plaatjes uit tijdschriften, die ze van de helpers krijgt. Ze haalt plaatjes van de muur af, of hangt ze over elkaar heen. Ook geeft ze een paar filmsterrenplaatjes weg aan Peter, die hij in zijn eigen kamer ophangt.
In de woon/slaapkamer van de familie Frank is met potloodstreepjes op het behang de groei van Anne en Margot bijgehouden. Hieraan is te zien dat Anne in twee jaar een groeispurt maakte van 13 centimeter. Margot groeit maar 1 centimeter.
Naast de groeistreepjes hangt een landkaartje van de Normandische kust. Op 8 juni 1944, landden de geallieerden in Normandië in Frankrijk. Otto Frank knipt de dag erna een landkaartje uit de Telegraaf en hangt het op. Met knopspelden houdt hij de vorderingen van de geallieerden bij.
Halverwege de jaren 50 ziet het ernaar uit dat het Achterhuis niet van de sloop gered kan worden. Daarom besluit Otto om in ieder geval de groeistreepjes, het kaartje van Normandië en Annes plaatjes te redden. Hij snijdt ze met behang en al uit de muur en bergt ze veilig op.
Uiteindelijk blijft het Huis toch behouden. In 1957 wordt de Anne Frank Stichting opgericht met als doel het verwaarloosde pand te restaureren en open te stellen voor bezoekers. De uitgesneden stukken behang met de plaatjes, de groeistreepjes en het kaartje van Normandië worden weer teruggeplaatst.
In de beginjaren hebben souvenirjagers stukjes behang en plaatjes meegenomen. De van de muur afgevallen plaatjes zijn met plakband door medewerkers van de Anne Frank Stichting weer teruggeplaatst. Door een lekkage zijn de wanden nog eens extra beschadigd.
Op foto’s uit 1954 gemaakt door Maria Austria en op foto’s uit de jaren tachtig zijn sommige verdwenen plaatjes nog te zien. Zoals drie plaatjes in Peters kamer. Later worden er glasplaten voor de plaatjes gezet om verder verlies en schade door aanraking te voorkomen.
Begin 2000 zijn alle plaatjeswanden gerestaureerd en geconserveerd. We hebben besloten om de plaatjes er niet alleen uit te laten zien zoals Anne ze heeft opgehangen, maar ook zoals ze in de loop der tijd geworden zijn. Inclusief scheuren, ontbrekende stukjes, verkleuring en vochtplekken die in de naoorlogse jaren zijn ontstaan. De ontbrekende delen zijn niet opnieuw aangevuld.
De restauratoren verwijderden eerst het oppervlaktevuil. Daarna maakten zij de plaatjes zorgvuldig los en repareerden ze scheurtjes. Losse stukjes werden behandeld en bewaard. De plaatjes kregen een dunne steunlaag van Japans papier. Dat weer vastgezet werd op het originele behang.
Na de oorlog waren sommige plaatjes die loslieten met schadelijke synthetische lijm of plakband vastgeplakt. Om verdere aantasting van het papier te voorkomen, zijn deze resten weggehaald. De originele stukken behang zijn ook verstevigd met Japans papier en op aluminium honingraatpanelen geplaatst. Honingraatpanelen zijn sterk en licht en zijn een goede drager om het behang op vast te maken.
Doordat de behangdelen alleen aan de randen van de panelen zijn vastgezet, kunnen ze makkelijk losgehaald worden. Dit met het oog op toekomstige restauraties. Voor alle behangdelen is een glazen vitrine op maat gemaakt. Ze zijn nu goed beschermd tegen stof en andere invloeden van buitenaf. Het hele museum heeft een klimaatinstallatie zodat de temperatuur en de luchtvochtigheid zo goed mogelijk zijn.
Tijdens de restauratie zijn interessante ontdekkingen gedaan. Zo is het gelukt de ansichtkaart met de theedrinkende chimpansees van het behang los te halen en de achterkant te lezen: Anne krijgt deze kaart in 1937 van haar moeder uit Engeland.
Ook konden sommige plaatjes, die over elkaar heen geplakt zaten, losgehaald worden. De plaatjes achter de plaatjes werden zo zichtbaar.
Dankzij de conserveringswerkzaamheden blijven de authentieke sporen van de onderduikers in het Achterhuis voor toekomstige generaties bewaard. De kamer in het Achterhuis waar Anne Frank haar dagboek schreef is voor veel bezoekers een hoogtepunt.