In het museum, in onze publicaties en in onze (online) tentoonstellingen presenteren we het levensverhaal van Anne Frank in de context van de Jodenvervolging en de Tweede Wereldoorlog.
Museum
Het museum sluit opnieuw zijn deuren…
Als gevolg van de pandemie sluit het Anne Frank Huis ook in 2021 voor een groot deel van het jaar zijn deuren. De lockdown die in december 2020 start loopt door tot 5 juni 2021. Na bijna een half jaar aaneengesloten dicht te zijn geweest, is het Anne Frank Huis – net als andere musea in Nederland – vanaf zaterdag 5 juni weer geopend. Aangezien de coronamaatregelen in het museum nog altijd van kracht zijn, waardoor er minder bezoekers worden toegelaten, ervaren bezoekers de stilte en de leegte van het Anne Frank Huis nog intenser dan voorheen.
‘Het Anne Frank Huis was sinds de opening op 3 mei 1960 nooit langer dan een dag gesloten en bleef ook tijdens vernieuwingen voor bezoekers open. Het afgelopen jaar, grotendeels gesloten vanwege de coronapandemie, was dan ook een ongekend jaar. We zijn ontzettend blij dat we bezoekers weer welkom in het Anne Frank Huis kunnen heten en Anne Franks onderduikplek en levensverhaal weer met de buitenwereld kunnen delen. Kom, breng een bezoek en wees welkom!’
Het gaat een tijd goed. Naast Nederlanders weten ook bezoekers uit het buitenland de weg naar het Anne Frank Huis (weer) te vinden. In het najaar laait het aantal Covid-besmettingen echter weer op en gaat Nederland van 15 december 2021 t/m 25 januari 2022 geheel in lockdown. Het museum is, net als in 2020, opnieuw gesloten tijdens de doorgaans drukke kerstperiode.
Aantal bezoekers
De coronacrisis heeft grote gevolgen voor het Anne Frank Huis. Het museum is bijna de helft van het jaar gesloten. De lockdowns en coronamaatregelen doen de bezoekersaantallen flink dalen.
In 2019 ontvangt het Anne Frank Huis nog een record aantal bezoekers van 1.3 miljoen, in 2020 loopt dit aantal terug naar 396.779 bezoekers en in 2021 loopt dit aantal verder terug naar 277.901 bezoekers.
Educatieve en inleidende programma's
In 2019 volgen 1.650 schoolgroepen uit het basisonderwijs en voortgezet onderwijs, de pabo en het mbo een educatief programma in het Anne Frank Huis. Een educatief programma duurt twee uur en wordt in het Nederlands, Duits of Engels gegeven. In 2020 zijn dit er nog maar 316 en in 2021 worden er ten gevolge van de coronacrisis helemaal geen educatieve programma’s voor schoolgroepen in het Anne Frank Huis meer gegeven.
Voor museumbezoekers zijn er inleidende programma’s, van een half uur, voorafgaand aan hun museumbezoek. In 2019 geven we 6.500 inleidende programma’s, in 2020 is dit aantal teruggelopen tot 4.789 en in 2021 tot 712 in het Anne Frank Huis.
Als gevolg van de lockdowns en coronarestricties zijn fysieke programma’s in het Anne Frank Huis in 2021 dus beperkt. Als alternatief zijn er online programma’s voor schoolgroepen en voor individuen. In 2021 geven we 293 online programma’s: 283 aan schoolgroepen en 10 programma’s aan individuele bezoekers. Onderdeel is een rondleiding door Het Achterhuis Online aan de hand van een educatief medewerker.
Tijdelijke tentoonstelling: Een kamer vol dromen
In het Anne Frank Huis is vanaf 3 juli de nieuwe tentoonstelling Een kamer vol dromen te zien. De plaatjes en ansichtkaarten die Anne Frank op de wanden van haar kamertje plakte, staan in deze tentoonstelling centraal. Op het eerste gezicht lijken ze niet meer dan een bonte verzameling plaatjes, maar de afbeeldingen vertellen een verhaal: ze geven een beeld van Annes leven, haar dromen en haar veranderende interesses tijdens de onderduik. Naast cinema en koningshuizen krijgt kunstgeschiedenis Annes belangstelling, zo getuige onder andere de afbeeldingen van een werk van Rembrandt en de Pietà van Michelangelo.
In de tentoonstelling kunnen bezoekers via een groot interactief touchscreen 360-graden om zich heen kijken in Annes kamertje en inzoomen op een aantal plaatjes, die zijn voorzien van achtergrondinformatie. De tentoonstelling is aan het eind van de museale route in het Anne Frank Huis opgesteld, volgend op het Achterhuis en de dagboekzaal. De originele plaatjes zijn nog altijd in Annes kamertje in het Achterhuis te zien.
Al voor de onderduikperiode begint Anne met het verzamelen van filmsterrenplaatjes en ansichtkaarten. Deze verzameling gaat mee van het Merwedeplein naar het Achterhuis. In haar dagboek schrijft Anne hierover:
‘Ons kamertje was met die strakke muren tot nu toe erg kaal; dank zij vader die m'n hele prentbriefkaarten en filmster verzameling van tevoren al meegenomen had, heb ik met een lijmpot en kwast de hele muur bestreken en van de kamer één plaatje gemaakt. Daardoor ziet het er veel vrolijker uit.’
Nieuwe vitrines voor plaatjes
Bezoekers van het Anne Frank Huis ervaren Anne Franks levensverhaal aan de hand van citaten, foto’s, filmpjes en originele voorwerpen, zoals de boekenkast, de dagboeken en de plaatjes die Anne Frank op het behang van haar kamertje plakte. We doen er alles aan om deze originelen goed te beschermen.
In de week van 15 september worden de glazen vitrines in Anne Franks kamertje in het Achterhuis door nieuwe vitrines vervangen. De nieuwe vitrines beschermen de originele plaatjes tegen invloeden van buiten, denk aan temperatuurschommelingen, vocht, stof en trillingen. De nieuwe vitrines hebben als bijkomend voordeel dat ze van scharnieren zijn voorzien. Door deze scharnieren kunnen de vitrines makkelijker worden geopend om zo de conditie van de plaatjes regelmatig te controleren en waar nodig te restaureren.
Museumnacht Amsterdam
Op zaterdag 6 november is het weer museumnacht. Van 19.00 tot 24.00 uur kunnen jong en oud met een vooraf gekocht pass-partout alle musea in Amsterdam bezoeken. Het Anne Frank Huis doet ook weer mee, met een speciaal programma dat aansluit op de tijdelijke tentoonstelling Een kamer vol dromen. We vragen bezoekers hun dromen op te schrijven en met medebezoekers te delen.
Online
Via de social mediakanalen en de website annefrank.org bereikt de Anne Frank Stichting een miljoenenpubliek over de hele wereld.
#Everynamecounts
Op 27 januari, op International Holocaust Memorial Day, doet de Anne Frank Stichting mee aan het project #everynamecounts en roept iedereen op een steentje bij te dragen. Het project is een initiatief van Arolsen Archives en bouwt met hulp van vrijwilligers wereldwijd aan het grootste digitale monument voor de slachtoffers van het nazisme. Sinds de lancering, in januari 2020, hebben ruim 10.000 vrijwilligers ruim 2,5 miljoen documenten gedigitaliseerd.
Sociale media
Ook in 2021 maken onze sociale mediakanalen een gestadige groei door. Instagram, YouTube en TikTok zijn belangrijke kanalen voor jongeren. We ontwikkelen specifieke posts die onze volgers aanspreken. Vertrekpunt is vrijwel altijd Anne Frank.
We groeien op Twitter gestaag door van 64.000 volgers in 2020 naar 70.000 volgers in 2021, op Instagram gaan we van 137.000 volgers in 2020 naar 157.000 volgers in 2021 en op YouTube groeien we flink door van 135.000 abonnees in 2020 naar 215.000 abonnees in 2021. Op Facebook blijven de vele fans trouw aan ons kanaal en staat de teller eind 2021 op 896.000 volgers.
Voorjaar 2021 starten we op TikTok, een populair kanaal onder jongeren. Op de filmpjes die we over Anne Frank posten krijgen we goede response. In enkele maanden tijd hebben we 13.000 TikTok-volgers.
Dankzij het Anne Frank videodagboek en het vervolg erop, neemt het totaal aantal views van alle video’s op ons YouTube fors toe, van 10 miljoen in 2019 naar 18 miljoen in 2020 en 21,5 miljoen in 2021.
Website
De website annefrank.org trekt in 2021 8,5 miljoen bezoekers, met 11 miljoen bezoeken. Een kleine daling ten opzichte van 2020 met 8,7 miljoen bezoekers, met 11,3 miljoen bezoeken.
Het bezoek per maand verschilt in 2021 sterk. Dit heeft te maken met het grote gebruik van de website door het onderwijs in het eerste half jaar, waardoor de educatieve pagina’s veel zijn bezocht, en met de sluiting van het museum in het eerste half jaar, waardoor de pagina's voor museuminformatie en ticketverkoop weinig zijn bezocht.
#Anne92
Op 12 juni 2021 is het 92 jaar geleden dat Anne Frank wordt geboren in Frankfurt am Main. We staan op Annes geboortedag stil bij haar leven en betekenis. Wat betekent Anne Frank voor jou? Met de hashtag #Anne92 kunnen jongeren op sociale media delen wat Anne voor hen betekent. In het Anne Frank Huis zijn speciale educatieve programma’s voor museumbezoekers en krijgen bezoekers een ansichtkaart met pasfoto’s van Anne uit 1939 uitgereikt. Van diezelfde pasfotoserie is er ook een speciaal filmpje gemaakt.
Vervolg videodagboek: Na de arrestatie
Het Anne Frank videodagboek op het YouTubekanaal van de Anne Frank Stichting eindigt met de arrestatie van Anne Frank en de zeven andere onderduikers.
Op 4 augustus, de dag dat 77 jaar geleden Anne en de zeven andere onderduikers van het Achterhuis worden gearresteerd, de lanceert Anne Frank Stichting wereldwijd het vervolg op het Anne Frank videodagboek, Na de arrestatie, op haar YouTube-kanaal. Met dit vervolg komt de Stichting tegemoet aan de vraag van veel jongeren hoe het Anne na haar arrestatie is vergaan, de periode die zij niet in haar dagboek heeft kunnen beschrijven. Every Media tekent opnieuw voor de productie. In drie nieuwe afleveringen deelt Anne Frank, vertolkt door Luna Cruz Perez, haar leven, gedachten en gevoelens over de periode na de onderduik. Anne filmt niet meer zelf maar wordt gefilmd als ze in gedachten terugkijkt op de laatste zes maanden van haar leven, de barre tijd in de kampen. We kijken door Annes ogen (mee) naar de gebeurtenissen om haar heen.
Voor de afleveringen over de tijd na de arrestatie is gebruikgemaakt van het boek Na het Achterhuis van Bas von Benda-Beckmann, als onderzoeker werkzaam bij de Stichting, die de lotgevallen van Anne en de andere onderduikers op basis van historisch onderzoek en getuigenverklaringen in kaart heeft gebracht.
Manuscripten Anne Frank integraal digitaal ontsloten
De Vereniging voor Onderzoek en Ontsluiting van Historische Teksten lanceert op 28 september een nieuwe wetenschappelijke online editie van alle manuscripten van Anne Frank. Voor het eerst worden de oorspronkelijke manuscripten waarmee Anne Frank hoopte een beroemd schrijfster te worden, integraal online getoond en ontsloten binnen een historisch kader.
Het Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis (Huygens ING) onderzocht in samenwerking met de Anne Frank Stichting Anne Franks dagboeken, haar eigen bewerking daarvan tot een ‘roman van het Achterhuis’, haar verhaaltjes en andere teksten. Deze zijn bijeengebracht in de nieuwe digitale editie, voorzien van historische achtergronden en vergelijkende analyses. De ontwikkeling van Anne Frank als schrijfster werd niet eerder zo goed zichtbaar.
In Nederland is de online editie niet in te zien. In zo’n zestig landen waar het auteursrechtelijk wel kan, zoals in België, Duitsland en de Nederlandse Antillen, is deze editie wel voor iedereen online toegankelijk: www.annefrankmanuscripten.org. Door middel van geoblocking wordt de beschikbaarheid tot die landen beperkt. Later wordt ook een Engelstalige versie van de editie toegankelijk in de landen waar dat auteursrechtelijk kan.
The Bookcase for Tolerance
De Anne Frank Stichting lanceert op 16 november, op UNESCO International Day for Tolerance, The Bookcase for Tolerance. Een app die het verhaal vertelt van Anne Frank en van vier jongvolwassenen die vandaag de dag te maken hebben met antisemitisme, racisme en discriminatie in de Nederlandse samenleving. De verhalen en de video’s zijn volledig Engelstalig om de app wereldwijd toegankelijk te maken.
In The Bookcase for Tolerance app kun je in Augmented Reality de kamer van Anne Frank en die van Dalit, Mees, Kuei en Majd bekijken. Dalit heeft in het dagelijks leven te maken met antisemitisme. Mees wordt als transgender niet altijd geaccepteerd voor wie hij is. Kuei wordt als zwarte vrouw gediscrimineerd om haar huidskleur. En Majd loopt als vluchteling in Nederland tegen vooroordelen aan. Zij nemen je mee in hun wereld en vertellen over hun leven, strubbelingen en hun blik op de toekomst. Ook de Canadese acteur Elliot Page, die zich als transgender vaker uitspreekt voor meer acceptatie en tolerantie, werkte mee aan het project. Hij sprak de voice-over van de teaser in.
‘De boekenkast, die de ingang van het Achterhuis verbergt waar Anne Frank ruim twee jaar zat ondergedoken, herinnert ons eraan waar vooroordelen en discriminatie toe kunnen leiden. Nog steeds hebben veel jonge mensen hiermee te maken. The Bookcase for Tolerance vertelt hun verhaal. Door gebruik te maken van de kracht van persoonlijke getuigenissen willen we intolerantie en discriminatie bespreekbaar maken en helpen tegengaan.’
Nieuwe Online Museumrondleiding
De Anne Frank Stichting start op 15 december met online museumrondleidingen voor scholen en particulieren. Museummedewerkers van de Stichting geven live rondleidingen en nemen bezoekers online mee door het pand waar Anne Frank en de zeven andere Joodse onderduikers ruim twee jaar ondergedoken zaten.
Het project is nog een pilot, maar de rondleiding is ongetwijfeld een blijver. Zo geven docenten aan ook ‘post corona’ interesse in een online museumrondleiding met hun leerlingen te hebben.
